Magayane, izina ryamamaye cyane mu Rwanda, ni umwe mu bamenyekanisha b’ubuhanuzi ku mateka y’igihugu. Uyu mugabo wamenyekanye cyane ku izina rya Magayane, yagiye atanga ubuhanuzi bukomeye, cyane cyane mu bihe bikomeye by’amateka y’u Rwanda.
Ubuzima bwa Magayane
Magayane, witwa kandi Sezibera, Magayane yari umugabo w’impano y’ubuhanuzi ukomoka mu karere ka Gatonde mu Ruhengeri, mu mpera z’ikinyejana cya 19. Yavukiye mu muryango w’abahinzi n’aborozi, gusa yagize ubuzima burangwa n’udushya n’ubuhanga butangaje mu kubona ejo hazaza h’igihugu.

Dore uko Indagu za Magayane Ziteye
Magayane yamenyekanye cyane mu mateka y’u Rwanda kubera ubuhanuzi bwe butandukanye. Hari indagu nyinshi z’uyu mugabo zagiye zigarukwaho cyane, harimo n’ubwo atahora ahamywa n’ibyo yavuze cyane ko byinshi yabaga yarabivuze mu mvugo itaziguye.
- Ubuhanuzi ku bwicanyi bwa 1994: Magayane yigeze kuvuga ko “u Rwanda ruzabamo amaraso menshi, abantu benshi bazicwa batarabasha kugira icyo bakora”. Ibi byaje guhuza n’ibihe by’urupfu rw’Abatutsi mu 1994, aho abantu benshi bishwe mu gihe gito.
- Ubuhanuzi ku kubohoza u Rwanda: Hari ubuhanuzi bwe bwavugaga ko “hazaza ingabo ziturutse iburengerazuba, zikarwana urugamba rukomeye ariko rukarangira zitsinze”. Ibi bijya gusa n’uburyo Ingabo za RPF (Rwanda Patriotic Front) zaje zihagarika Jenoside mu 1994.
- Ubuhanuzi ku iterambere ry’u Rwanda: Magayane yavuze ko nyuma y’amaraso y’inzirakarengane, igihugu kizagira amahoro, kandi iterambere rikazaba ririmo ubuhanga no gukoresha ikoranabuhanga.
Amakimbirane n’ukwirengagizwa
Ubuhanuzi bwa Magayane bwagiye bubangamira ubutegetsi bwo muri icyo gihe, kuko bwavugaga ukuri kandi bukagaragaza ahazaza mu buryo butari bwiza kuri bamwe. Kubera ibyo, yagiye yibasirwa ndetse akanahigwa kugira ngo ahagarike ibyo yahanuraga. Gusa, nubwo hari abashatse kumucecekesha, indagu ze zakomeje kuzenguruka no kwizerwa n’abantu benshi.
Indagu nyinshi zagiye ziba impamo
Ubuhanuzi bwa Magayane bukomeza kwitabwaho cyane bitewe n’uko byinshi mu byavugaga byagiye biba impamo. Kubera ibi, indagu za Magayane zatumye abantu benshi bamwiyumvamo ndetse bamwemerera kuba umuhanuzi w’umwihariko mu mateka y’u Rwanda.
Magayane yari umugabo wamenyekanye kubera impano y’ubuhanuzi, akaba yararasaga ku ntego kimwe n’uwitwa Nostradamus wo mu Bufaransa. Mbere yo kuvuga ibyo yahanuriye abandi, dore iby’ingenzi yihanuriye we ubwe:
Perefe Zigiranyirazo, muramu wa Habyarimana, yumvise ko abatutsi bari hanze bazafata u Rwanda, ariko nyuma bazabwirukanwamo n’abazungu barubahaye. Zigiranyirazo yabajije Magayane icyo gukora, maze Magayane amusubiza ko Habyarimana agomba kwegura igihugu akagiha abanyenduga kuko bazi amacenga y’abatutsi. Zigiranyirazo yahise ategeka ko Magayane afungwa.
Magayane amaze kugera muri gereza, yabwiye uwamutekeraga ko azapfa ku wa kane amaze kurya imboga. Kandi koko niko byagenze, kuko ku wa kane yahawe imboga yakundaga maze yitaba Imana amaze kuzirya. Yanabwiye umusirikare wamufungiye ko azagwa mu maguru y’abagore, ndetse ibyo nabyo byaje kuba ukuri ubwo uwo musirikare yagiye gusambanya umugore w’undi mugabo maze akicirwa aho.
Ibyo Magayane yahanuriye abandi ni byinshi
Ibyo yahanuriye abandi ni ibi: yabwiye ambasaderi Kagenza Alphonse muli nzeli 1972 ko Kayibanda uzengurutse urwanda rwose ngo aribuka isabukuru y’ imyaka 10 y’ubwigenge ko ariho asezera ku banyarwanda ko nta myaka itatu azamara ategeka, ko nategura n’ imva ye itazaboneka. Yabwiye Kanyarengwe Alexis ko azahunga, akambuka Akagera, agasubira mu gihugu arwana, ariko azapfa azize indwara. Yanavuze ko hari abazungu bagiye gufungirwa mu Ruhengeri, abandi baza bakurikirwa bakagwa i Muhungwe.
Magayane kandi yahanuye ko hagombaga kubaho plan yo gufata u Rwanda na Congo banyuze i Goma, bakabafatira mu mahoteli ku Gisenyi bagafungirwa mu Ruhengeri. Yahanuriye Lizinde ko azafungirwa n’abantu bambaye utubuye tubengerana ku ntugu, kandi koko byaragenze ubwo yavumburaga imashini yakoraga amafaranga. Lizinde yabwiwe ko azafungurwa n’ingabo ziturutse hanze, ariko nyuma akaza kwicwa ari mu buhungiro.
Magayane yabwiye Theoneste Lizinde ati: ugiye kuzafunganwa n’ abantu bambaye utubuye tubengerana ku ntugu, mukazashyirwa aho wajyaga ufungira abandi. Bwarakeye Lizinde avumbura imashini yakoraga amafranga, iyo mashini yari ihuriweho na Majyambere n’ ibindi bikomerezwa. Lizinde abigejeje i bukuru, bati uyu muntu azabwira abanyamahanga akari i murore bati: tumwohereze Zimbabwe, navayo tuti yateguraga coup d’ etat, ahite afungwa. Yabwiye Lizinde ati ikimenyetso cy’ ifungwa ryawe n’ umwana uzabyarwa na madame Habyarimana ari ikimara. Byarabaye uwo mwana avukira mu bubiligi ari ikimara (baramuhishaga) nta cyumweru cyahise Lizinde atabwa muli yombi. Magayane ati Lizinde nufungurwa n’ ingabo zizaturuka hanze, uzicarana nazo akanya gato, uzahunga, zizagutsinda hanze.
Magayane yavuze ko imyenda y’umukara abanyururu bari bambaye izasimburwa n’iy’ibara ribengerana (rose). Yanavuze ko ihene izinjira muri gereza ubwo musenyeri Nsengiyumva yasuraga gereza ya Ruhengeri. Ibyo byose byabaye, ndetse indagu ze zose zakomeje kuba impamo.
Magayane yahanuye kandi ko Habyarimana azagwa ku kibuga gikikijwe n’imifunzo, Kigali ikuzuramo intumbi. Avuga ko ubutegetsi bwa Habyarimana buzafatwa n’abavanze, ariko nyuma bakabwirukanwamo nabi. Yavuze ko azasimburwa na Rusukumo, uzamara amezi atatu, hakaza Bihwahwa wo ku ruzi rw’iwabo, maze nyuma hazaza Rwabujindiri uzategeka kugeza ahiritse ku butegetsi.
Mu buryo bwo kwikoma ubutegetsi bwa Habyarimana, Magayane yavuze ko kinani azicwa, igihugu kikarangwa n’intambara n’inzara, ndetse n’uwusimbura akazaba aturutse hanze. Ubuhanuzi bwa Magayane bwari bufite ingaruka zikomeye ku gihugu, ndetse byatumye benshi bamwemera nk’umuhanuzi w’ibihe byose mu mateka y’u Rwanda.
Icyubahiro n’Umurage
Magayane yitabye Imana mu 1993, ariko ubuhanuzi bwe bukomeza kugira agaciro kanini mu mateka y’u Rwanda. Abantu benshi baracyasoma, baracyiga ndetse bakagerageza gusobanura indagu ze mu rwego rwo gusobanukirwa neza uko igihugu cyabo gikwiye kugendera.
Mu nkuru z’ubusizi n’amateka y’ikirenga y’u Rwanda, Magayane azahora yibukwa nk’umuntu wahaye agaciro ubuhanuzi ndetse n’ubushishozi mu mateka y’igihugu. Ni umwe mu bantu bahanuye ibihe bikomeye ndetse akaba yaratanze umurage ukomeye mu kumenya byinshi byagiye biba mu mateka y’ u Rwanda.
The Prophecies of Magayane: A Summary
Magayane was a well-known prophet from the Gatonde region of Ruhengeri. He was known for his prophetic abilities and made significant predictions about Rwanda’s future. Here are some key highlights of his prophecies:
Personal Prophecy
Magayane predicted his own death, stating that he would die on a Thursday after eating his favorite vegetables, and this came true. He also foretold the death of a soldier who would die after engaging in adultery, which also happened as he predicted.
Predictions for Others
- Ambassador Kagenza Alphonse: Magayane told him in September 1972 that President Kayibanda would be removed from power within three years and that his grave would never be found.
- Kanyarengwe Alexis: He predicted that Kanyarengwe would flee, cross the Akagera River, return to fight, be a ruler for a short period, and eventually die of illness.
- Foreigners Imprisoned: Magayane foresaw that some foreigners would be imprisoned in Ruhengeri and others would die in Muhungwe. This came to pass during the events of 1978 involving foreign mercenaries.
Predictions on Political Events
Magayane was known for his critical stance against the regime of President Habyarimana. He predicted Habyarimana’s death, stating that Kigali would be filled with corpses. He also prophesied that Habyarimana’s government would be taken over by external forces but would be ousted violently.
Predictions on Rwanda’s Future
Magayane foresaw the internal strife, famine, and suicides that would plague Rwanda. He predicted the rise of a new leader who would bring peace and prosperity after a period of conflict. He also predicted the involvement of international forces to bring an end to the strife.
Legacy
Magayane’s prophecies were respected and believed by many due to their accuracy. Even after his death in 1993, his predictions remain significant in Rwandan history, providing insight into the country’s past and future.
Discover more from Umuco Nyarwanda
Subscribe to get the latest posts sent to your email.